Nowa publikacja: Tom pokonferencyjny "Habitus facit hominem. Społeczne funkcje ubioru w średniowieczu i w epoce nowożytnej"

W marcu 2017 r. ukazał się tom Habitus facit hominem. Społeczne funkcje ubioru w średniowieczu i w epoce nowożytnej, zbierający referaty wygłoszone podczas konferencji zorganizowanej przez NIH w Warszawie i Ośrodek Kultury Materialnej Średniowiecza i Czasów Nowożytnych IAE PAN we wrześniu 2013 r. Sesja ta była trzecim spotkaniem z cyklu “Kultura materialna a pozycja społeczna elit w średniowieczu i dobie nowożytnej”. Tematem sesji były szeroko rozumiane społeczne funkcje odzieży w epoce przedprzemysłowej. W tym okresie rola ubioru w sygnalizowaniu rozmaitych treści – np. podkreślania, utrwalania czy aspirowania do wysokiego statusu – wydaje się szczególnie znacząca. W istocie mamy do czynienia z jedną z ważniejszych technik komunikacji społecznej, w Polsce relatywnie rzadko badaną przez historyków, a stwarzającą pole do owocnych studiów interdyscyplinarnych, uwzględniających także warsztat historii sztuki, archeologii czy literaturoznawstwa.

W tomie znalazło się czternaście artykułów przedstawicieli różnych specjalności (historia, historia sztuki, archeologia) oraz tekst wprowadzający. Metodologiczną podbudowę do rozważań dostarczył artykuł A. Adamskiej dotyczący kompetencji wizualnych odbiorców i umiejętności rozpoznawania kodów westymentarnych. Przedmiotem zainteresowania badaczy stały się stroje wybranych grup społecznych (przede wszystkim mieszczaństwa i duchowieństwa), etnicznych (strój osmański) oraz wiekowych (odzież dziecięca). W tym kontekście wiele uwagi poświęcono zagadnieniu reglamentacji odzieżowej stanowiącej dogodny instrument społecznego dyscyplinowania i utrwalania przedziałów międzygrupowych. W kilku artykułach podjęte zostały także kwestie crossdressingu – świadomego przekraczania norm społecznych i płciowych za pomocą ubioru.

Ewa Wółkiewicz, Monika Saczyńska, Marcin Pauk (red.): Habitus facit hominem. Społeczne
funkcje ubioru w średniowieczu i w epoce nowożytnej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu
Archeologii i Etnologii PAN 2016. 262 str. 35 PLN. ISBN 978-83-63760-87-8.