Renty za pracę w getcie: nauki historyczne a interpretacje prawa

W roku 2002 niemiecki Bundestag uchwalił jednogłośnie ustawę o rentach za pracę w getcie (ZRBG), dzięki której Ocaleni z Holocaustu mogą starać się o rentę za pracę na rzecz III Rzeszy, jeśli wykonywali ją z własnej woli i była ona płatna. Realna praktyka przyznawania rent okazała się jednak dosyć sporna i wielu z 70.000 wnioskodawców nie otrzymało do dziś żadnego świadczenia.  

W publikacji zbadano proces tworzenia ustawy i jej wdrażania z perspektywy kontekstu historycznego pracy w getcie. Książka dostarcza nam nie tylko analizę prawno-polityczną, ale również przedstawia zagadnienia oddziaływania i odbioru tej problematyki. Praca poświęcona jest głównie kwestii interpretacji prawnej przyznawania rent: okazuje się bowiem, że istniały częściowo różnice pomiędzy intencjami ustawodawcy, polityki podatkowej państwa i wnioskodawców; wynikały one z odmiennej interpretacji samego pojęcia „pracy w getcie” przez sferę polityki, ubezpieczycieli oraz poszkodowanych.

Publikacja podejmuje ten aktualny temat i wpisuje go jednocześnie w dotychczasowy dyskurs odszkodowawczy; przedmiotem szczególnej analizy jest przy tym sama droga do uzyskania odszkodowania. W aneksie znajduje się obszerny zbiór materiałów źródłowych zawierający najważniejsze orzeczenia sądów i postanowienia administracyjne dotyczące poszczególnych przypadków przyznawania rent.

Stephan Lehnstaedt ur. 1980, doktor nauk humanistycznych, historyk, pracownik Niemieckiego Instytutu Historycznego, w latach 2007-2010 był rzeczoznawcą ds. wniosków kierowanych w ramach ustawy ZRBG dot. wypłaty rent z tytułu zatrudnienia w getcie

Stephan Lehnstaedt, Geschichte und Gesetzesauslegung. Zu Kontinuität und Wandel des bundesdeutschen Wiedergutmachungsdiskurses am Beispiel der Ghettorenten., [Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau, tom 25], Osnabrück 2011, s. 302, EUR 35,  ISBN 978-3-938400-69-2