Dyrektor Muzeum Śląskiego w Görlitz, dr Agnieszka Gąsior, odbierze podczas publicznej uroczystości w tej placówce w piątek, 7 października 2022 roku o godzinie 17 Nagrodę Jabłonowskiego. To znane z bogatych tradycji wyróżnienie przyznano jej w uznaniu zasług jako uczonej o szerokim, ukierunkowanym komparatystycznie spektrum badawczym, w którym doniosłą rolę zawsze odgrywa Polska. Fundatorem nagrody jest Uniwersytet Lipski.
O przyznaniu nagrody dr Agnieszce Gąsior zarząd Towarzystwa Naukowego Jabłonowskich zadecydował już latem 2021 roku, jednak z powodu pandemii koronowirusa jej uroczyste wręczenie trzeba było przełożyć. Laureatka przekonała swoimi osiągnięciami i zasługami dla polsko-niemieckiego dialogu naukowego. Agnieszka Gąsior urodziła się w Zielonej Górze, studiowała filologię niemiecką w Polsce, a następnie naukę o sztuce i współczesną filologię niemiecką na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie. Po uzyskaniu w 2005 roku stopnia doktora na podstawie projektu „Znaczenie Jagiellonów dla sztuki i kultury Europy Środkowej (ok. 1450–1550)” przyszedł czas na kolejne przedsięwzięcia badawcze, zatytułowane „Transnarodowość w kulturach pamięci Europy Środkowo-Wschodniej od 1989 roku” i „Post-panslawizm. Słowiańskość, idea słowiańska i antyslawizm w XX i XXI wieku”, które zrealizowała w obecnym Instytucie Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza (GWZO). Jej najnowszy projekt badawczy „Bellum, commercia et artes: handel morski, budowa miast i reprezentacje artystyczne w Europie Północno-Wschodniej w dobie wojen nordyckich (1554–1721)” dał impuls do międzynarodowego projektu wystawienniczego „Bellum et artes”, realizowanego przez GWZO w latach 2021–2025 w kooperacji z muzeami w Dreźnie, Innsbrucku, Wrocławiu, Gdańsku, Mantui, Sztokholmie, Madrycie i Görlitz.
Prezes Societas Jablonoviana, a zarazem dyrektor Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie, prof. dr Miloš Řezník podkreślił: „po raz pierwszy wręczenie nagrody odbywa się w innym miejscu w Niemczech niż w Lipsku, siedzibie Societas. Görlitz wybrano jako miejsce działalności laureatki, miasto niezwykle ważne dla współpracy polsko-niemieckiej, ale również jako miejscowość, w której w 1779 roku powstało Górnołużyckie Towarzystwo Nauk, czyli drugie saksońskie towarzystwo uczonych – po Societas Jablonoviana, zatwierdzonym już w 1774 roku przez Fryderyka Augusta III”.
Societas Jablonoviana (Fürstlich Jablonowskische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig) powołał do życia na Uniwersytecie Lipskim książę Józef Aleksander Jabłonowski (1711–1777), polski mecenas kultury i nauki. Celem Towarzystwa było wspieranie nauk przez ogłaszanie konkursów na prace naukowe w różnych dyscyplinach i wyróżnianie najlepszych prac nagrodą Jabłonowskiego. Towarzystwo prowadzi działalność prawie nieprzerwanie, a dziś jego celem jest przyczynianie się w rozmaity sposób do rozwoju stosunków naukowych i kulturalnych między Niemcami a Polską, a przez to promowanie porozumienia między obu narodami. Co dwa lata wyróżniani są młodzi naukowcy z Polski i Niemiec, których prace pozwalają wyostrzyć spojrzenie na ich własny lub sąsiedni kraj.
