Między konstrukcją kulturową a społeczną – twórcy regionów w Europie Środkowo-Wschodniej

13–15 maja 2019 r. w warszawskim NIH odbyła się konferencja „Twórcy regionów w Europie Środkowo-Wschodniej”, zorganizowana przez zespół badawczy „Regionalność i powstawanie regionów”. Na dyskusji o protagonistach powstawania regionów spotkali się naukowcy z Polski, Węgier, Bośni i Hercegowiny, Niemiec, Czech, Austrii oraz Wielkiej Brytanii. Koncepcja konferencji była oparta na przekonaniu istniejącym wśród badaczy od lat dziewięćdziesiątych XX wieku, że regiony nie są jedynie zjawiskami geofizycznymi i przyrodniczymi, lecz przede wszystkim wynikiem konstrukcji kulturowej i społecznej. W tym kontekście chodziło o dociekanie, przez których protagonistów i ich grupy oraz w jakich warunkach historycznych były tworzone regiony, a także jakie motywacje i praktyki temu towarzyszyły – zarówno pod względem dyskursywnym, jak i strukturalnym. Jako protagonistów uczeni rozumieli tu główne osobistości na szczeblu regionalnym i lokalnym, a także organizacje ze świata gospodarki, polityki, kultury i nauki oraz określone społeczne, religijne lub etniczne grupy ludności. Podczas konferencji wygłoszono 22 referaty w sześciu sekcjach tematycznych.

Pierwszy panel, dotyczący koncepcji regionów, był merytorycznym wprowadzeniem do tematu regionalności i charakteryzował się – podobnie jak kolejne części konferencji – wielostronnym naświetlaniem różnych regionów geograficznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Cztery kolejne panele były poświęcone różnym kategoriom twórców regionów. Pod hasłami „elity”, „architekci”, „przedstawiciele nauki” i „aktywiści polityczni” autorzy referatów kreślili wielowarstwowy obraz twórców regionów w XVII–XX wieku, ukazując owe procesy oraz indywidualną specyfikę poszczególnych regionów. Panel końcowy „Twórcy regionów między narracją a imaginacją” rozszerzył program obrad o komponent samopostrzegania i postrzegania przez innych oraz umożliwił zapoznanie się z analizą zjawisk regionalności i tożsamości.

W wieczornym wykładzie „The Entangled Carpathians: British Travellers and Local Knowledge – 1860-1914”, wygłoszonym na zakończenie pierwszego dnia konferencji, James Koranyi (Durham) nakreślił plastyczną panoramę (brytyjskiego) ruchu podróżniczego. Awanturnicy, poszukiwacze i poszukiwaczki wolności, naukowcy i turyści wyruszali u schyłku XIX wieku w kierunku Karpat. Opierając się na tym fakcie, Koranyi postawił pytanie, w jakich kontekstach można umieścić ów ruch podróżniczy i jak można go ocenić w perspektywie historycznej.

Wszystkie sekcje oraz wykład wieczorny kończyły się ożywioną, interdyscyplinarną dyskusją oraz licznymi pytaniami pogłębiającymi omawianą problematykę.

01
lut
Wystawa Dyskusja panelowa
Ausstellung: Bericht aus der belagerten Stadt Tschernihiw
Czytaj więcej