W Europie żyje około 250 milionów użytkowników języków słowiańskich. To ponad jedna trzecia ludności kontynentu. Co to oznacza dla naszego rozumienia europejskiej kultury i historii? Czy słowiańskojęzyczna ludność Europy ma jakąś szczególną "słowiańską" tożsamość, specyficzną "słowiańską" kulturę i historię?
Obierając te pytania za punkt wyjścia, Eduard Mühle na nowo opowiada historię Słowian w średniowieczu. W oparciu o wnikliwe badania źródłowe roztacza przed czytelnikiem podwójną perspektywę. Z jednej strony opisuje realne struktury, które skrywają się za historycznym zjawiskiem Słowian - począwszy od wczesnosłowiańskich grup ludności i ich pierwszych władztw od VII do IX w., przez słowiańskojęzyczne państwa i nationes od X do XII wieku, aż do późnośredniowiecznych społeczeństw od XIII do początku XV wieku. Z drugiej strony bada postrzeganie ludów słowiańskich w źródłach bizantyjskich, łacińskich i arabskich, przedstawia także własną historyczną autopercepcję Słowian, by pokazać, jak wizerunki te począwszy od VI wieku służyły projektowaniu lub też "wyobrażaniu" Słowian jako konstruktu kulturowego i już w średniowieczu stawały się narzędziem polityki historycznej, wykorzystywanym w różnych kontekstach i do różnych celów.
Eduard Mühle jest profesorem historii Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej na Westfalskim Uniwersytecie Wilhelma w Monastyrze. Sprawował funkcję dyrektora Instytutu Herdera w Marburgu oraz Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie, był także Senior Visiting Fellow w Oksfordzie, Cambridge i Princeton. Jest członkiem zagranicznym PAU w Krakowie. Przedmiotem jego badań, nagrodzonych m.in. Polskim Honorowym Stypendium Naukowym im. Aleksandra von Humboldta FNP, jest przede wszystkim Średniowieczna historia Polski i Europy Wschodniej.
Książka została wydana w 2020 roku w Niemczech pt. Die Slawen im Mittelalter zwischen Idee und Wirklichkeit w wydawnictwie Böhlau. Polskie wydanie zostało sfinansowane ze środków NIH w Warszawie.
Edward Mühle, Słowanie, tłumaczenie z niemieckiego: Joanna Janicka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021, str. 474, cena: 69 PLN, ISBN: 978-83-012-1443-2
