17 sierpnia ukazało się nowe wydanie Pomocnika Historycznego POLITYKI „Blizny po rozbiorach. O przyczynach i skutkach upadku Rzeczpospolitej”. Partnerem wydania jest Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie.
W tym roku przypada 250. rocznica pierwszego z trzech rozbiorów państwa polsko-litewskiego, zapowiedź ostatecznej tragedii. Na początku 1772 r. zawarto w Petersburgu potajemny układ rosyjsko-pruski, 5 sierpnia rosyjsko-prusko-austriacką konwencję rozbiorową, a 18 września trzy dwory notyfikowały Rzeczpospolitej fakt rozbioru, żądając zwołania sejmu dla przeprowadzenia cesji ziem.
W „Potopie” Henryka Sienkiewicza książę Bogusław Radziwiłł tłumaczy Kmicicowi: „Rzeczpospolita to postaw czerwonego sukna, za które ciągną Szwedzi, Chmielnicki, Hiperborejczykowie, Tatarzy, elektor i kto żyw naokoło. A my z księciem wojewodą powiedzieliśmy sobie, że z tego sukna musi się i nam tyle zostać w ręku, aby na płaszcz wystarczyło; dlatego nie tylko nie przeszkadzamy ciągnąć, ale i sami ciągniemy”.
Metafora beli rozszarpywanego sukna przemawia do wyobraźni, jest jednak w jakimś sensie nietrafiona. Materię można zszyć i zacerować, że śladu nie będzie. Z dziejami państw i narodów tak prosto nie ma. Dlatego najnowszy „Pomocnik Historyczny” poświęcamy nie tylko analizie przyczyn upadku Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Pokazujemy też skutki, nie tylko fizycznego przerwania ciągłości istnienia państwa, niemożności suwerennego decydowania o swych losach, wysiłku materialnego i ludzkiego w dobijaniu się niepodległości, a potem odtwarzaniu państwowości. Niezwykle istotne są też porozbiorowe blizny w mentalności Polaków.
W Pomocniku Historycznym znajdują się teksty pracowników NIH w Warszawie m.in dyrektora Miloša Řezníka, Felixa Ackermanna, Dariusza Adamczyka i bliskich współpracowników: Michaela G. Müllera, Dariusa Staliūnasa.
