Badania historyczne w Polsce


Archiwa wojskowe


Archiwum Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych (WSOLW) we Wrocławiu
Archiwum Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych (WSOLW) we Wrocławiu

Archiwum jest jednostką organizacyjną Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych, odpowiedzialną za gromadzenie, ewidencjonowanie, przechowywanie, opracowanie i zabezpieczenie materiałów archiwalnych oraz dokumentacji niearchiwalnej powstałej i powstającej w Uczelni.

Archiwum Wojskowe w Gdyni
Archiwum Wojskowe w Gdyni

Archiwum Wojskowe w Gdyni gromadzi i przechowuje akta wytworzone od 1945 roku to chwili obecnej. Wcześniejszy zasób związany z Marynarką Wojenną od chwili jej powstania do zakończenia drugiej wojny światowej zgromadzony jest i przechowywany w Centralnym Archiwum Wojskowym.

Archiwum Straży Granicznej we Szczecinie
Archiwum Straży Granicznej we Szczecinie

Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie powstało w 1991 roku w wyniku przekształcenia Archiwum Wojsk Ochrony Pogranicza. Dokumenty zgromadzone w Archiwum dzielą się na trzy grupy: materiały formacji granicznych z lat 1918-1939, dokumentacja Wojsk Ochrony Pogranicza oraz akta jednostek Straży Granicznej począwszy od 1991 roku.

Archiwum Wojskowe w Nowym Dworze Mazowieckim
Archiwum Wojskowe w Nowym Dworze Mazowieckim

Do zadań Archiwum należy m.in. gromadzenie, ewidencja i przechowywanie dokumentacji archiwalnej wytworzonej przez jednostki i komórki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowane; dotyczy to również dokumentacji powstałej w kontyngentach, przedstawicielstwach i misjach wojskowych funkcjonujących poza granicami kraju, z wyłączeniem dokumentacji dotyczącej realizacji zadań Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Archiwum prowadzi ekspertyzy archiwalne oraz udostępnia materiały należące do jego zasobu, według przepisów o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.

Archiwum Wojskowe w Toruniu
Archiwum Wojskowe w Toruniu

Na zasób Archiwum składają się następujące rodzaje dokumentacji:
normatywno-organizacyjna: rozkazy, (zarządzenia, wytyczne, instrukcje, regulaminy); operacyjna (plany rozwoju rodzajów wojsk i służb, analizy i oceny sytuacji wojskowo-politycznej); mobilizacyjna (rozkazy, zarządzenia, wytyczne, instrukcje dotyczące planowania i organizacji przedsięwzięć mobilizacyjnych); szkoleniowa; planistyczno-sprawozdawcza;
inspekcyjno-kontrolna; kadrowa (rozkazy, zarządzenia, wytyczne, analizy i oceny kadrowe, teczki akt personalnych żołnierzy zawodowych i pracowników cywilnych wojsk); naukowo-badawcza (programy prac naukowo-badawczych, opracowania, sprawozdania, analizy i oceny); finansowa (zasady wynagradzania i premiowania żołnierzy i pracowników cywilnych wojska, preliminarze, sprawozdania i analizy finansowe); gospodarcza; inwestycyjna i eksploatacyjna; kancelaryjna i archiwalna; historiograficzna i popularyzatorska (opracowania monograficzne jednostek; kroniki jednostek i instytucji wojskowych);
sądowa i prokuratorska; medyczna (księgi chorych, historie chorób, orzeczenia lekarskie Okręgowej Komisji Lekarskiej i garnizonowych wojskowych komisji lekarskich); cywilna (akta wojewódzkich komitetów obrony i wojewódzkich inspektoratów obrony cywilnej, urzędów i zakładów Poczty i Telekomunikacji oraz innych instytucji związanych z obronnością).

Archiwum Wojskowe w Oleśnicy
Archiwum Wojskowe w Oleśnicy

Zadania Archiwum Wojskowego w Oleśnicy.
Kształtowanie wojskowego zasobu archiwalnego poprzez opiniowanie projektów Rzeczowych Wykazów Akt opracowywanych przez jednostki organizacyjne objęte nadzorem archiwalnym, prowadzenie ekspertyz i udzielanie zgody na brakowanie dokumentacji niearchiwalnej oraz prowadzenie kontroli problemowych postępowania z materiałami archiwalnymi i dokumentacją niearchiwalną w jednostkach organizacyjnych.
Przyjmowanie materiałów archiwalnych z jednostek organizacyjnych oraz ich ewidencjonowanie, jak również zapewnianie im właściwych warunków przechowywania w magazynie.
Udostępnianie materiałów archiwalnych dla zabezpieczenia potrzeb klientów w celu służbowego i naukowego wykorzystania oraz rozbudowa pomocy archiwalnych w celu udoskonalania systemu wyszukiwania informacji.
Prowadzenie działalności informacyjnej o zasobie archiwalnym dla osób zainteresowanych i instytucji oraz popularyzacja wiedzy o materiałach archiwalnych.
Realizacja spraw poświadczeniowych poprzez wykonywanie kwerend osobowych oraz wydawanie zaświadczeń, odpisów, wyciągów, reprodukcji z przechowywanych materiałów archiwalnych

Komenda Główna Policji. Główne Archiwum Policji w Warszawie
Komenda Główna Policji. Główne Archiwum Policji w Warszawie

Zadania Archiwum to kształtowanie zasobu archiwalnego Policji i nadzór nad jego właściwym zabezpieczeniem; prowadzenie centralnej ewidencji materiałów archiwalnych przechowywanych wieczyście oraz akt osobowych zwolnionych policjantów i pracowników KGP; przyjmowanie, gromadzenie, przechowywanie i zabezpieczanie materiałów archiwalnych i dokumentacji niearchiwalnej przekazanych przez komórki organizacyjne KGP; udostępnianie zasobu archiwalnego uprawnionym instytucjom i osobom oraz wykonywanie kwerend do celów służbowych, publicystycznych, naukowo-badawczych i poznawczych.

Centralne Archiwum Wojskowe
Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry

Do ustawowych zadań Archiwum należy koordynowanie działalności archiwalnej w resorcie Obrony Narodowej; kształtowanie wojskowego zasobu archiwalnego; gromadzenie, ewidencja, przechowywanie, opracowywanie i zabezpieczanie materiałów archiwalnych oraz prowadzenie działalności informacyjnej; prowadzenie w kraju i za granicą poszukiwań polskich archiwaliów wojskowych, prowadzenie prac naukowo-badawczych w dziedzinie archiwistyki wojskowej; udostępnianie materiałów archiwalnych do celów służbowych i naukowo-badawczych.

Ministerstwo Obrony Narodowej – Wojskowa sieć archiwalna
Ministerstwo Obrony Narodowej – Wojskowa sieć archiwalna

Wojskowy zasób archiwalny stanowi wyodrębnioną część państwowego zasobu archiwalnego. Obejmuje dokumentację wytworzoną przez jednostki i instytucje wojskowe, a także akta związane z obronnością państwa, wytworzone przez komórki do spraw obronnych funkcjonujące w ministerstwach oraz centralnych i terenowych urzędach państwa. Zasób ten ukazuje całokształt polityki obronnej państwa, od początków kształtowania się jego przyszłych sił zbrojnych w 1908 r. po dzień dzisiejszy. Jest olbrzymim źródłem informacji nie tylko z zakresu wojskowości, lecz także politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego życia kraju.

18
paź
Wystawa
Wystawa „Iluzje wszechwładzy. Architektura i codzienność pod okupacją niemiecką”
Czytaj dalej