Dr Jaromír Mrňka jest pracownikiem naukowym Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie i kieruje filią NIH w Pradze. Od 29 października do 6 grudnia 2024 r. przebywał na stypendium w Niemieckim Instytucie Historycznym w Waszyngtonie i jego oddziale w Berkeley. Swoje doświadczenia podsumował w tekście na blogu Fundacji Maxa Webera Geisteswissenschaft als Beruf (fragment):
Stany Zjednoczone jesienią: kolorowe lasy, tętniące życiem metropolie i intensywny program akademicki. Dokładnie to zobaczyłem, gdy w październiku 2024 r. rozpocząłem stypendium networkingowe Fundacji im. Maxa Webera. Od tętniących życiem ulic Waszyngtonu po kreatywną energię Nowego Jorku i intelektualną głębię Berkeley, ta podróż pokazała mi nowe horyzonty i umożliwiła nawiązanie cennych kontaktów.
Międzylądowanie: Nowy Jork
Od 6 do 8 listopada byłem w Nowym Jorku, gdzie odwiedziłem Czeskie Centrum. Ten mały kawałek Republiki Czeskiej w sercu Manhattanu zaimponował mi swoją energią i zaangażowaniem w promowanie czeskiej kultury. Szczególnie ekscytująca była rozmowa z osobami odpowiedzialnymi za to miejsce na temat wyzwań związanych z uwidocznieniem czeskiej historii i kultury w kontekście międzynarodowym. Jednocześnie samo miasto oferowało przytłaczający kontrast: zgiełk, niezliczone możliwości i różnorodność kulturową. Było to idealne środowisko do myślenia o transnarodowych tożsamościach - temacie, który odgrywa również rolę w moich własnych badaniach.
Dalej do Pittsburgha
15 listopada miałem okazję zaprezentować swój referat „Queer Urban Underworlds: A Concept & Case Study of Late Socialist Prague” na Carnegie Mellon University w Pittsburghu. Podczas seminarium Wendy Goldman i Alissy Klots omówiłem napięcia między represjami państwa a kreatywnymi strategiami przetrwania zmarginalizowanych grup w socjalistycznej Czechosłowacji. Zainteresowanie publiczności metodami moich badań było szczególnie fascynujące. Pytania o źródła - zwłaszcza relacje naocznych świadków i materiały archiwalne - otworzyły ekscytujące dyskusje. Był to moment, który pokazał, jak wiele badań historycznych może dziś służyć jako platforma bieżących debat społecznych.
Kalifornijskie perspektywy: Berkeley
Pod koniec stypendium pojechałem do Berkeley, do biura NIH w Waszyngtonie. Od 18 listopada do 7 grudnia zanurzyłem się w naukowym świecie Kalifornii. 21 listopada zaprezentowałem swój drugi wykład: „Repressive Realities: State Security, Queer Marginalisation, and Urban Underworlds in Late Socialist Prague”. Dyskusja, która nastąpiła po moim wykładzie, była szczególnie inspirująca, ponieważ dotyczyła nie tylko historycznych, ale także bieżących kwestii społeczno-politycznych. Intensywnie rozmawialiśmy o podobieństwach między mechanizmami represji w autorytarnych reżimach XX wieku a dzisiejszymi wyzwaniami w radzeniu sobie z marginalizowanymi grupami.
Historia Stanów Zjednoczonych w San Francisco
Kolejną atrakcją mojego pobytu w Kalifornii była wizyta w Muzeum i Archiwum Towarzystwa Historycznego LGBT w San Francisco. Imponujące zbiory i dobrze przygotowana wystawa zapewniły mi cenny wgląd w queerową historię Stanów Zjednoczonych. Szczególnie dokumentacja dotycząca miejskiej społeczności queer i jej oporu wobec dyskryminacji i represji ze strony państwa była nieoceniona dla moich badań nad podziemnym życiem queer w miastach socjalistycznych. Nie tylko udało mi się uzyskać inspirację dla nowych perspektyw badawczych, ale także nawiązałem cenne kontakty z archiwistami i naukowcami, którzy mogą pomóc mi w dalszym pogłębianiu moich badań w przyszłości.
Podsumowanie
To stypendium było nie tylko wyzwaniem zawodowym, ale także wzbogaceniem osobistym. (...) Kiedy patrzę wstecz na ten czas, uświadamiam sobie przede wszystkim, że nauka to bezgraniczna przygoda. Przygoda, która polega nie tylko na wymianie wiedzy, ale także na spotkaniach międzyludzkich, które nas inspirują i posuwają naprzód. I być może moja następna podróż zabierze mnie ponownie przez Atlantyk - do nowych horyzontów i wyzwań.
Cały artykuł można przeczytać na blogu Fundacji im. Maxa Webera Geisteswissenschaft als Beruf.
