Imperialne wyzwania Austro-Węgier (1): ekspansja

Workshop przeprowadzony przez Stephana Lehnstaedta (NIH w Warszawie) i Wolframa Dornika (Instytut do Spraw  Badań nad Skutkami Wojny im. Ludwiga Boltzmanna w Grazu / Archiwum Miejskie Grazu) w Warszawie w dniach 8-9 października 2015 z udziałem uczestników z pięciu krajów, postawił sobie za cel omówienie ekspansji Monarchii Habsburgów w XIX w. i naświetlenie celów gospodarczych, militarnych i kolonizatorskich, jakie były z nią związane. Zwrócono uwagę m.in. na różnice w sposobie sprawowania władzy kolonialnej, a przynajmniej quasi-kolonialnej, na obszarach podporządkowanych Austro-Wegrom w latach 1867-1918: na Bałkanach, w Polsce i na Ukrainie. Trwale obowiązywała tzw. „polityka różnicowania”, która jednak zwłaszcza w czasie I Wojny Światowej została zepchnięta na drugi plan przez realizację krótkodystansowych celów gospodarczych, podyktowanych prawdziwymi lub rzekomymi potrzebami.
Skupienie władzy w rękach wojskowych, do którego doszło po roku 1914 stanowiło kontrapunkt do pluralistycznego podziału władz w Austro-Węgrzech sprzed wybuchu wojny, co ostatecznie zniweczyło propagandowy obraz heterogeniczności monarchii. Oczekiwania w sferze politycznej i ekonomicznej nie zostały spełnione, tak że historia okupantów i okupowanych mogła zostać spisana jako historia ciągu rozczarowań.
Te jak i wiele innych interesujących aspektów habsburskiego imperializmu zostanie poruszonych i poddanych pogłębionej refleksji w ramach Pierwszej Rocznej Konferencji zorganizowanej w Warszawie w dniach 14-16 września 2016 roku przez Fundację Maxa Webera we współpracy z  Instytutem do Spraw  Badań nad Skutkami Wojny im. Ludwiga Boltzmanna w Grazu.  Ta międzynarodowa konferencja stanowi kontynuację workshopu i została opatrzona tytułem „Imperialne wyzwania Austro-Węgier (2): Nacjonalizmy i rywalizacja wielkich mocarstw”, który jednocześnie wskazuje na nową perspektywę badań. Call for Papers ukaże się jeszcze w roku 2015.