Epoka inteligencji

Książka przedstawia wielowymiarowo, za pomocą podejścia porównawczego historię społeczną inteligencji w Europie na przykładzie Francji, Niemiec, Polski i Rosji w okresie od oświecenia do I wojny światowej (z odwołaniami także do okresu międzywojennego i po II wojnie światowej). Denis Sdvižkov reprezentuje tezę, że wykształcona elita posiadająca charakterystyczne poczucie misji dziejowej istniała nie tylko w Polsce i Rosji, lecz również w Niemczech i Francji. Równocześnie autor nie ignoruje też faktu, że czynniki historyczno-ekonomiczne mające wpływ na powstanie tej warstwy w Niemczech i we Francji były inne niż w Rosji i Polsce: i tak np. inteligencja w Niemczech uformowała się pod wpływem protestantyzmu i etosu mieszczańskiego, podczas gdy w Polsce i w Rosji na skutek braku silnego mieszczaństwa, kształtowała ją kultura szlachecka.
Sdvižkov stworzył portret warstw wykształconych w czterech krajach, ukazujący różnice i podobieństwa między nimi. Analizuje on również ich stosunek do państwa, modernizacji, różnorodne wyobrażenia o idealnym porządku społecznym. Czytelnik poznaje też  specyficzny styl życia inteligencji w Paryżu, Berlinie, Warszawie i Moskwie, „inteligencką” topografię tych  miast, strategie reprodukcji elit i tworzenia sieci kontaktów między nimi. Piąty rozdział książki, stanowiący podsumowanie, przedstawia w sposób syntetyczny zarówno dotychczasową historiografię poświęconą inteligencji jak i najnowsze zagadnienia badawcze.

Denis  Sdvižkov, Epoka inteligencji. Historia porównawcza warstwy wykształconej w Europie [Klio w Niemczech t.17], Warszawa 2011, s. 311, 34 zł, ISBN 978-83-7543-203-9