Wraz z włączeniem wczesnośredniowiecznej Polski do kręgu chrześcijaństwa łacińskiego około roku 1000 doszło do recepcji idei chrześcijańskich i ustanowienia instytucji kościelnych. Działo się tak nie tylko z powodu praktycznych potrzeb chrystianizacyjnych, ale było również rezultatem celowej polityki władców piastowskich. Ci ostatni, adaptując wzorce z Zachodu, przede wszystkim płynące z obszaru sąsiedniej Rzeszy, szybko zrozumieli, że nowe praktyki religijne i symbolika mogą być skutecznie wykorzystane w sferze reprezentacji i legitymizacji własnej władzy. Wzorce religijności monarszej zaczęli wkrótce naśladować przedstawiciele możnowładztwa, które w XII w. stanowiło już niezależna siłę polityczną i społeczną. Najważniejszym elementem ówczesnej religijności były fundacje - budowa kościołów i klasztorów, bądź wyposażanie ich w sprzęty liturgiczne i obdarowywanie nadaniami ziemskimi. Od kiedy i według jakich wzorców oraz w jakim kontekście polityczno- społecznym polscy królowie i książęta dokonywali fundacji? Jakimi ideowymi i materialnymi (polityczno-ekonomicznymi) motywami się kierowali i jakie były efekty tej działalności? Co stanowiło przedmiot darowizn (przedmioty i nieruchomości, relikwie)? Wedle jakich kryteriów dokonywano wyboru świętych patronów dla danego kościoła czy klasztoru? Tym zagadnieniom poświęcona jest niniejsza praca zbiorowa prezentująca najnowsze wyniki badań polskich mediewistów. Tom zawiera łącznie 15 tekstów, poprzedzonych obszernym wstępem oraz liczne ilustracje i mapy. Książka oferuje tym samym nie tylko wgląd w najnowszy stan badań polskiej mediewistyki , ale stanowi też – po raz pierwszy w niemieckiej wersji językowej - kompendium wiedzy na temat fundacji kościelnych, dokonanych przez władców piastowskich i możnych w średniowiecznej Polsce.
Monarchische und adlige Sakralstiftungen im mittelalterlichen Polen, wyd. przez Eduarda Mühle [Stiftungsgeschichten, T. 9]. Akademie-Verlag Berlin. ISBN 978-3-05-005929-6. 556 S., 69,- €
