Nowość: Christopher Spatz, Wolfskinder - wilcze dzieci z Prus Wschodnich

Wśród tysięcy zagrożonych śmiercią głodową mieszkańców Prus Wschodnich, uciekających wiosną 1947 roku na Litwę, przeważały dzieci i młodzież, tzw. Wolfskinder  – wilcze dzieci.
Kto chciał znaleźć schronienie u litewskiej rodziny, musiał ukryć swoje pochodzenie, a potem szybko wrastać w nową tożsamość, język i kulturę. Dlatego też młodzi ludzie z Prus Wschodnich unikali kontaktów z podobnymi do siebie. Ludność litewska i organy administracji nadal jednak traktowali ich jak zwartą grupę, którą później w większości deportowano.

Powrót do społeczeństwa niemieckiego, jak i późniejsze procesy formowania tożsamości nie zmieniły tych ludzi – pozostali samotnymi wojownikami. Ani w RFN ani w NRD nie wykształciła się publiczna przestrzeń, w której mogliby wymieniać się wspomnieniami. Utknęli, wraz ze swoją pamięcią, w całkowitym osamotnieniu, co uniemożliwiło formowanie się ich grupowej tożsamości. Sytuacja ta nie zmieniła się istotnie po 1989/90 roku, gdy media i sfera publiczna zwróciły się w stronę wilczych dzieci, które pozostały na Litwie.

Podstawę źródłową pracy stanowi 50 wywiadów biograficznych z wilczymi dziećmi oraz niepublikowane dotychczas źródła z 18 archiwów. W rozprawie poszukiwana jest odpowiedź na pytanie, o wizerunek własny świadków historii, których losy naznaczone są przez wielokrotne doświadczenia straty i samotności. Perspektywa ta umożliwia dokładny, dotychczas nieobecny, opis typowych dla wilczych dzieci splotów postaw obronnych i umiejętności przetrwania.

CHRISTOPHER SPATZ, ur. 1982, studiował historię i germanistykę na Uniwersytecie im. Carla von Ossietzky'ego w Oldenburgu. Książka jest pokłosiem pracy doktorskiej, napisanej na Uniwersytecie im. Humboldtów w Berlinie.

Christopher Spatz: Ostpreußische Wolfskinder. Erfahrungsräume und Identitäten in der deutschen Nachkriegsgesellschaft [Pojedyncze publikacje NHI w Warszawie, t. 35], Osnabrück: fibre 2016, S. 239, ISBN 978-3-944870-40-3, 29,80 EUR