Spojrzenie na wojnę przez pryzmat historii. „Kryzys ukraiński“ w perspektywie (Środkowo)Europejskiej

Rozpad Związku Radzieckiego i Jugosławii, poszerzenie Unii Europejskiej, „kryzys ukraiński” i wojna w Donbasie należą do wydarzeń interpretowanych i uzasadnianych przy użyciu argumentów historycznych. Pojęcia „Europa Środkowa” i „świat rosyjski” zbudowano na roszczeniach natury historycznej. Dlaczego historia odgrywa tak ważną rolę jako czynnik mobilizujący i legitymizujący? Dlaczego i w jaki sposób doszło do zastąpienia lub zakwestionowania prawa międzynarodowego lub względów ekonomicznych przez interpretacje historyczne? Dlaczego i jak konkretnie wykorzystuje się historię poza obszarami konfliktów do wyjaśniania, interpretacji i kontekstualizacji konfliktów oraz na czym polega rola historyków akademickich?

Historia ciągle pojawia się w centrum debat publicznych i walk o dominację dotyczących np. koncepcji nowych muzeów i podręczników szkolnych, „uchwał upamiętniających”, „kodyfikacji historii” i państwowych instytucji „pamięci historycznej” oraz oficjalnego uznawania pewnych wydarzeń historycznych za „ludobójstwo”. Nasza konferencja ma na celu analizę tych zjawisk w ujęciu transregionalnym z wykorzystaniem przypadku Ukrainy jako punktu wyjścia dla rozważań prowadzonych z perspektywy porównawczej i uczestniczącej. Uczestnicy spotkania zastanowią się również nad zasadniczą kwestią, jaka jest pozycja zawodowa historyków w czasach zawirowań politycznych, nasilania się tendencji ksenofobicznych i nacjonalistycznych oraz odrodzenia „narracji narodowych”.

PROGRAM