„(De)Constructing Europe – EU-Scepticism in European Integration History” to tytuł warsztatów, które odbyły się online na platformie Zoom w dniach 17-18 stycznia 2022 r. Te dwudniowe warsztaty były już drugim wydarzeniem zorganizowanym w ramach trzyletniego projektu pod tym samym tytułem. Przedsięwzięcie jest finansowane przez Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych Niemiec (BMBF). Biorą w nim udział doktoranci, badacze (post-doc) oraz dyrektorzy zaangażowanych instytutów: Instytutu Badań Społecznych w Hamburgu oraz Niemieckich Instytutów Historycznych w Londynie, Rzymie i Warszawie. NIH Warszawa reprezentowali dr Olga Gontarska, dr Beata Jurkowicz i prof. Miloš Řezník. Gospodarzem był tym razem Niemiecki Instytut Historyczny w Rzymie. Niestety ze względu na sytuację epidemiczną wydarzenie musiało odbyć się w formie online. Gośćmi warsztatów byli dr Gabriele D'Ottavio, prof. Mark Gilbert, dr Andrea Guiso i prof. Claudia Kraft.
Pierwszego dnia po powitaniu uczestników przez przedstawicieli NIH Rzym oraz przez koordynatora projektu, Philippa Müllera (HIS), rozpoczęły się dyskusje panelowe, w trakcie których omówiono poszczególne projekty. W centrum zainteresowania znalazły się kwestie związane z metodologią i perspektywami badawczymi. Większość uczestników dyskusji podkreślała, że „eurosceptycyzm” jest pojęciem szerokim, które można definiować w różny sposób w zależności od kontekstu. Poruszona została także kwestia możliwości zastosowania transnarodowej perspektywy w badaniach.
Następnie prof. Mark Gilbert wygłosił wykład pt. „The Progressive Story of European Integration. Some New Questions”. Zwrócił w nim uwagę, że proces integracji europejskiej mógł przebiegać zupełnie inaczej a jej rozwój nie ma stałego i progresywnego charakteru, choć często jest w ten sposób przedstawiany. Jego zdaniem historycy powinni skoncentrować się na badaniach różnych aspektów zarówno samej integracji europejskiej, jak i eurosceptycyzmu, by ukazać wielowymiarowość zachodzących procesów.
Dyskusje panelowe kontynuowane były drugiego dnia warsztatów. Powracały poruszone dzień wcześniej wątki i problemy m.in. kwestia dotychczasowego ograniczania badań do aspektów politycznych i perspektywy politologicznej oraz wyzwanie historyzacji integracji europejskiej. Ponieważ Unia Europejska per se jest złożonym konstruktem, który wywiera wpływ na różne obszary, takie jak polityka i kultura, ma to znaczenie dla rozwoju samego sceptycyzmu wobec jej struktur.
W trakcie dyskusji końcowej pojawiła się sugestia, by na dalszym etapie przyjrzeć się podobieństwom i różnicom między charakterem badanych w poszczególnych projektach zjawisk (Christina von Hodenberg). Prof. Claudia Kraft zasugerowała dodatkowo potrzebę określenia punktów wspólnych dla wszystkich tematów.
Podsumowując spotkanie dr Philipp Müller przywołał opinię prof. Marka Gilberta, że integracji europejskiej od zawsze towarzyszyły konflikty, które miały wpływ na jej przebieg, co wiąże się z politycznym charakterem zjawiska. Pytanie, jaka jest alternatywa dla teleologicznej historii integracji pozostało otwarte i jest to wyzwanie, jakie stoi przed uczestnikami projektu.
