Nowa publikacja: Gry w realnym socjalizmie

W okresie realnego socjalizmu w milionach pokoi w mieszkaniach prywatnych, w koszarach, salach lekcyjnych i knajpach ludzie uprawiali gry: karciane, planszowe, a od lat osiemdziesiątych także komputerowe. Z punktu widzenia władzy państwowej uprawianie gier nie miało być jednak pozbawione określonego celu, lecz służyć wielkiemu utopijnemu projektowi – chodziło o wychowywanie „nowych ludzi” i demonstrowanie wyższości komunizmu w rywalizacji między ustrojami. Gry i granie, lokowane między rozrywką a dyscypliną społeczną, są nawet w „Jahrbuch für Historische Kommunismusforschung” 2021 traktowane jako sondy do badania społeczeństw realnego socjalizmu. Na skrzyżowaniu sterowania politycznego, gospodarki niedoboru i przyjemnej próby sił uprawianie gier okazuje się według autorów instrumentem „dyktatury wychowawczej”, a także możliwością negocjowania i przekraczania granic w kreatywnym „działaniu na próbę”.

„Jahrbuch für Historische Kommunismusforschung” 2021 ukazał się 15 marca 2021 roku. Swoim głównym wątkiem tematycznym „Między dyscypliną społeczną a przyjemnością: polityka i praktyki grania w realnym socjalizmie” tom nawiązuje do konferencji pod tą samą nazwą, której współorganizatorem był w grudniu 2019 roku NIH w Warszawie. Wśród redaktorek gościnnych znalazła się obok Juliane Brauer, byłe pracownice naukowe NIH w Warszawie Maren Röger i Sabine Stach.

Prof. dr hab. Maren Röger jest profesorem na Uniwersytecie w Augsburgu. Jej zainteresowania badawcze obejmują historię Europy Środkowo-Wschodniej, w szczególności imperium Habsburgów, Polskę, Rumunię i Niemcy od XIX do XXI wieku. W latach 2010-2015 była pracownicą naukową w NIH w Warszawie.

Dr Sabine Stach jest pracownicą naukową w Instytucie im. Leibniza Historii i Kultury Europy Wschodniej (zakład „Kultura i imaginacja”). W latach 2015–2020 była pracownicą naukową warszawskiego NIH, gdzie organizowała m.in. konferencję o grach w realnym socjalizmie, która odbyła się w grudniu 2019 r. w Berlinie. Obecnie pracuje nad monografią na temat przedstawiania historii realnego socjalizmu w komercyjnej turystyce miejskiej.

Ulrich Mählert (red.): „Jahrbuch für Historische Kommunismusforschung” 2021, Metropol, Berlin 2021, 336 s., ISBN: 978-3-86331-590-0.
Link do wydawnictwa: Jahrbuch 2021