Kiedy bolszewicy przejęli władzę, dysponowali jedynie bronią, żeby przełamać opór. Ich projekt od początku opierał się na przemocy, ponieważ brakowało mu siły przebicia. Kierowanie państwem staje się możliwe dopiero wtedy, gdy nie trzeba już dłużej wymuszać na obywatelach, czego rządzący od nich oczekują. Dlatego proces kształtowania się Związku Radzieckiego był przede wszystkim próbą „zaszczepienia” władzy u poddanych – poprzez nowe święta i rytuały, indygenizację i zmianę standardów języka. Masy posługiwały się językiem reżimu, aczkolwiek wszyscy zdawali sobie sprawę, że za maską kryło się jeszcze coś innego. Dylemat rządzących polegał na tym, że mogli zmusić podwładnych do posłuszeństwa, ale nie do lojalności. Gdy czuli, że ich władza jest zagrożona, sięgali po środki wyjątkowej przemocy, którym podporządkowane były cele ideologiczne. Dopiero w latach 50. i 60. lojalność obywateli nie była wynikiem stosowanych przez reżim represji, a imperialistyczna elita wiedziała już wówczas, czego się od niej oczekuje. Można twierdzić, że proces kształtowania się imperialistycznego państwa skończył się dopiero w latach 50.
Jörg Baberowski (ur. 1961) jest od 2002 roku profesorem historii Europy Wschodniej na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. Przedtem był pracownikiem naukowym w Instytucie Historii i Studiów Regionalnych Europy Wschodniej na Uniwersytecie w Tybindze; 2001/2002 kierował w zastępstwie katedrą historii Europy Wschodniej na Uniwersytecie Lipskim. Do jego licznych publikacji należą: „Verbrannte Erde. Stalins Herrschaft der Gewalt“, München 2012; „Der Sinn der Geschichte. Geschichtstheorien von Hegel bis Foucault“, München 2005; „Zivilisation der Gewalt. Die kulturellen Ursprünge des Stalinismus“, Berlin 2005; „Gewalträume. Soziale Ordnungen im Ausnahmezustand“ (wspólnie z Gabriele Metzler), Frankfurt/M. 2012.
