Na przykładzie „wielkiej trójki” zostanie pokazane, jak u schyłku XVIII wieku zawodowi kompozytorzy uwalniali się z gorsetu arystokratycznego patronatu. Pionierem tego procesu emancypacji społecznej i artystycznej był Joseph Haydn, który jest głównym bohaterem wykładu. Podczas pobytu na dworze księcia Esterhazy’ego udało mu się ograniczyć liczbę obowiązków służbowych, a międzynarodowa sława pomogła mu uzyskać w 1790 roku status niezależnego kompozytora. Buntowniczy Mozart postępował mniej racjonalnie i także dlatego stał w cieniu swojego przyjaciela i protektora. Jego kariera jest przykładem szybkiej społecznej i artystycznej transformacji jego epoki, która podsycała rywalizację między Wiedniem a Pragą jako muzycznymi metropoliami. Chęć zatrzymania w Wiedniu Haydna jako gwiazdy światowego formatu zmieniła praktyki sponsorskie arystokracji cesarstwa habsburskiego. Arystokraci po raz pierwszy jako grupa połączyli się, aby finansować poszczególne dzieła i instytucje muzyczne oraz poszczególnych kompozytorów. Skorzystał na tym także Beethoven, który świadomie odgrywał rolę niezależnego artysty. Aby zrozumieć tę społeczną i muzyczną transformację w latach 1780–1815, ważne jest, by postrzegać Haydna, Mozarta i Beethovena nie jako przedstawicieli „klasyki wiedeńskiej”, lecz jako kompozytorów współczesnych, a czasami awangardowych. Wykładowi będą towarzyszyć przykłady muzyczne.
Philipp Ther jest profesorem historii Europy Środkowo-Wschodniej na Uniwersytecie Wiedeńskim, gdzie kieruje Research Center for the History of Transformations. Specjalizuje się w historii społecznej i gospodarczej oraz dziejach migracji, a oprócz tego zajmuje się historią muzyki w XIX i XX wieku. Za przetłumaczoną na wiele języków publikację Die neue Ordnung auf dem alten Kontinent. Eine Geschichte des neoliberalen Europa został wyróżniony nagrodą za książkę niebeletrystyczną na Targach Książki w Lipsku.
Wykłady wtorkowe w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie głównie adresowane do historyków, dostępne są dla wszystkich zainteresowanych. Kilka razy w roku zapraszani są (przeważnie) niemieckojęzyczni badacze, by prezentować swoje dokonania, koncepcje i projekty z zakresu nauk historycznych i pokrewnych. Dyskusje po wykładzie umożliwiają bezpośrednią interakcję z polskimi naukowcami, a także innymi słuchaczami. Wydarzenia odbywają się w sali konferencyjnej Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie i są tłumaczone symultanicznie.
