Autorka bada historię wspomnianego pogranicza w XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Tutaj, na granicy Prus Wschodnich i Litwy, a zarazem na styku imperiów Rosji i Niemiec, dokonywały się złożone procesy modernizacyjne, mobilizacyjne i migracyjne, przy których analizie kluczową rolę muszą odgrywać takie pojęcia jak: nacjonalizm, wieloetniczność czy eksterminacja Żydow. Ruth Leiserowitz przyjmuje tezę wyjściową, że Żydzi stanowili konstytutywny czynnik tego pogranicznego regionu. Autorka przedstawia wydarzenia historyczne w perspektywie długiego trwania (longue durée). Wspomniany region stanowił barierę i próg, a w pewnym okresie wyznaczał również ostrą linię podziału. Zarazem jednak stwarzał możliwości kontaktów i symbiozy, a przy tym badany obszar okazał się mieć charakter tyleż żydowski, co wieloetniczny. Książka stara się w odpowiedni sposób ukazać wydarzenia po obu stronach granicy: m. in. w Kłajpedzie, Tylży, Jurkborku, Ejtkunach, jak i losy kupców, handlarzy drewnem, przemytników czy obwoźnych sprzedawców. Znalazła się w niej analiza zarówno następstw wojny krymskiej, budowy kolei żelaznej czy I wojny światowej, jak i skutków narodowego socjalizmu oraz sowietyzacji Litwy. Książkę kończy analiza masowych mordów latem 1941 roku, stanowiących „kluczową fazę w historii Holokaustu“ i opis nieznanych dotąd nazistowskich obozów pracy dla Żydow w Szyłokarczmie. Publikacja zawiera mapę regionu oraz indeks nazw miejscowych i osobowych.
Ruth Leiserowitz, Sabbatleuchter und Kriegerverein. Juden in der ostpreusisch-litauischen Grenzregion 1812-1942, Osnabruck 2010, str. 463, EUR 39,80 - ISBN 978-3-938400-59-3
